Binlerce eczacının katılımıyla yapılan bir anket, İngiltere'deki rekor düzeydeki ilaç sıkıntısı nedeniyle hastaların sağlığının riske girdiğini ortaya çıkardı.

Kimi eczacılar artık hastaya reçetelerindeki ilaçları tek seferde veremiyor; giderek daha fazla sayıda hastaya reçetesinin sadece bir kısmının verilebileceğini söylüyor, geri kalanını da tedarik ettikten sonra gelip almasını istiyor.

Raporu yayınlayan Community Pharmacy England’a (CPE) göre, yüzlerce farklı ilacın elde edilmesi zor veya imkansız hale geldi. Yaygın ve genellikle uzun süren eksikliklerin "hasta sağlığı ve refahı için acil riskler" oluşturduğu ve sıkıntıya neden olduğu belirtildi.

“İlaç bulamamanın yarattığı stresten hastaneye kaldırılan hastalar var”

Eczacılar, ilaçlarını bulma konusundaki belirsizlikten kaynaklanan endişe ve stres nedeniyle hastaneye kaldırılan hastaların olduğunu söylüyor.

Diğer yandan eczacılar, kendilerine reçete edilen ilaçları alamadıkları için öfkelenen hastaların istismarına ve düşmanlığına maruz kalıyorlar. CPE, genel olarak eczane personelinin yüzde 84'ünün hastalardan saldırganlığa maruz kaldığını söyledi.

Son aylarda tip 2 diyabet, Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve epilepsi tedavisinde kullanılan önemli ilaçlar bulunamaz hale geldi. Geçen yıl Hormon Replasman Tedavisi (HRT), adrenalin ve antibiyotik kıtlığı yaşanmıştı.

Tedarikte yetersiz kalan diğer ilaçlar arasında Tip 1 diyabet hastalarının alması gereken insülin ve astım hastalarının yaşadığı ciddi solunum problemleriyle mücadelede kullanılan salbutamolün sıvı formu yer alıyor.

Anket bulguları

İngiltere'deki 10.500 serbest eczaneyi temsil eden CPE, bulgularını 6.100 eczane sahibi ve 2.000 çalışanının görüşlerini içeren bir ankete dayandırıyor. Bulgulara göre:

• Eczane personelinin yüzde 79'u ilaç kıtlığının hasta sağlığını riske attığını söylüyor.

• Eczane sahiplerinin yüzde 91'i geçen yıldan bu yana sorunda "önemli bir artış" görüyor.

• Eczane çalışanlarının yüzde 99'u en az haftada bir, yüzde 72'si ise günde birkaç kez bir ilacın bulunamadığını bildiriyor.

“İngiltere’deki düşük ilaç fiyatları ilaç krizini büyütüyor”

Uzmanlar, küresel tedarik ve üretim sorunlarının ilaçların bulunamamasında etken olduğunu söylüyor. CPE'nin CEO'su Janet Morrison;

“Düşük ilaç fiyatları Birleşik Krallık'ı üreticiler için daha az cazip bir pazar haline getirdi ve bu da tedarik zinciri direncinin azalmasına neden oluyor” diyor.

Pek çok eczacı, NHS'nin ilaçlar için ödediği fiyatın çok düşük olduğunu, diğer ülkelerin çok daha fazla para ödediğini söylüyor. Sekiz eczanenin sahibi ve işletmecisi olan Anil Sharma, "Kocaman bir KitKat'ın markette fiyatı yaklaşık 85 peni olmasına rağmen, pratisyenler tarafından reçete edilen en yaygın 100 ilaçtan 20'sinin NHS'ye maliyeti ise 85 peniden az" dedi.

Londra'nın güneybatısındaki bir eczanenin sahibi ve işletmecisi olan Reena Barai da, ilaç eksikliklerini araştıracak, üreticileri, toptancıları, eczacıları ve doktorları bir araya getirecek özel bir çalışma ekibine ihtiyaç duyulduğunu söyledi ve şöyle devam etti:

“Bu arada, kısa vadeli bir çözüm, eczacıların başka bir reçete almak zorunda kalmadan hastaları uygun alternatif ilaçlarla değiştirmelerini kolaylaştırmak olacaktır”

İlaç kıtlığında Brexit etkisi

Geçen ay yayınlanan önemli bir raporda Nuffield Trust düşünce kuruluşu, ilaç kıtlığının "yeni normal" haline geldiği ve Brexit tarafından daha da kötüleştirildiği konusunda uyardı.

Brexit programı lideri Mark Dayan şunları söyledi: "Mevcut hemen hemen her gösterge, 2021'den bu yana bir zamanlar düşünülemeyecek düzeyde ilaç kıtlığı yaşadığımızı tekrar tekrar gösteriyor. Kriz, hiçbir yavaşlama belirtisi olmadan, ürünler ve koşullar arasında sıçrama yapıyor.”

Dayan, İtalya ve Almanya gibi diğer batılı ülkelerin de tedarik kesintilerinden etkilendiğini, ancak "Brexit'in Birleşik Krallık için bazı ekstra engeller yarattığını, çünkü pazarımızın artık daha geniş Avrupa tedarik havuzundan kısmen ayrıldığını" ekledi.

“Hükümet ve NHS durumu yeterince ciddiye almıyor”

Sağlık ve Sosyal Bakım Bakanlığı sözcüsü şunları söyledi: "Yaklaşık 14.000 ruhsatlı ilaç var ve bunların büyük çoğunluğu iyi durumda. Tedarik sorunları çok çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir ve yalnızca Birleşik Krallık'a özgü değildir."

Bir eczane sahibi ise, "Hükümet ve NHS’nin bu durumu yeterince ciddiye almadığını düşünüyorum çünkü arka planda sessizce yangınla mücadele ediyoruz. Bunun etkisinin farkında değiller. Hastaların uyanmaya başlaması ve bunun gerçekten çözülmesi gereken ciddi bir sorun olduğunu fark etmesi için ilaçsız ölmeleri mi gerekecek?” dedi.

Kaynak için tıklayınız